ΚΛΗΡΟΝΟΜΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ: ΓΛΩΣΣΑ Δ

ΕΝΟΤΗΤΑ 1 .. ΕΝΑ ΑΚΟΜΑ ΣΚΑΛΙ

ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ-ΡΗΜΑ-ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ

ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ-ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ

ΑΣΚΗΣΗ ΣΕ ΕΝΕΣΤΩΤΑ ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟ-ΑΟΡΙΣΤΟ

ΑΣΚΗΣΗ ΣΤΟΥΣ ΧΡΟΝΟΥΣ

ΑΣΚΗΣΗ ΣΤΟ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ

ENOTHTA 2.... ΡΩΤΑ ΤΟ ΝΕΡΟ ΤΙ ΤΡΕΧΕΙ

.

1. Το νερό συστήνεται

Υ-Ρ-Κ

Υποκείμενο Αντικείμενο

Γραμματική

νεοελληνική γραμματική

Υποκείμενο

Υποκείμενο = για ποιον γίνεται λόγος στην πρόταση.
Μπαίνει σε πτώση ονομαστική.
Μπορεί να είναι πρόσωπο, ζώο ή πράγμα.
Το βρίσκουμε αν απαντήσουμε στην ερώτηση ποιος; ποια; ποιο;

Αντικείμενο

Αντικείμενο = η λέξη που δέχεται την ενέργεια που ασκεί το υποκείμενο. Συνήθως μπαίνει σε πτώση αιτιατική.
Το αντικείμενο δίνει απάντηση στην ερώτηση τι; ποιον; ποια; ποιο; σε ποιον;

Τα αντικείμενα μπορούν να αντικατασταθούν με αντωνυμίες.

πχ Έδωσα τα δώρα στη γιαγιά.
ή
Της τα έδωσα.

Προτάσεις που το ρήμα έχει δυο αντικείμενα ρωτάω σε ποιον;

Κατηγόρημα

Κατηγόρημα = το ρηματικό σύνολο που φανερώνει εκείνο που λέμε στην πρόταση για το υποκείμενο

Μπορεί να αποτελείται

1. Μόνο από ένα ρήμα (μονολεκτικό κατηγόρημα)

πχ Τελείωσαν

2. Από το ρήμα είμαι και από ένα όνομα (περιφραστικό κατηγόρημα)

πχ ήταν ειλικρινής, είσαι αθώος

Στο περιφραστικό κατηγόρημα το όνομα λέγεται Κατηγορούμενο και
αποδίδει στο υποκείμενο μια ιδιότητα.
Το κατηγορούμενο κανονικά μπαίνει στην ίδια πτώση με το υποκείμενο, δηλαδή στην ονομαστική. Όταν όμως είναι ουσιαστικό, μπορεί να μπει και σε πτώση γενική.
Το κατηγορούμενο το βρίσκουμε με την ερώτηση:
τι είναι ; τι έγινε ; τι φαίνεται ;

Το ρήμα είμαι λέγεται Συνδετικό, γιατί συνδέει το υποκείμενο με το κατηγορούμενο. Τα ρήματα επίσης γίνομαι, φαίνομαι κ.τ.λ. συνδέουν το κατηγορούμενο με το υποκείμενο είναι και αυτά συνδετικά.

Το Υποκείμενο και το Κατηγόρημα είναι οι Κύριοι Όροι μιας πρότασης.

Τα ρήματα που φανερώνουν ότι το υποκείμενό τους ενεργεί,
λέγονται ενεργητικά και διακρίνονται :

Μεταβατικά Ρήματα

Μεταβατικά Ρήματα = λέγονται τα ρήματα που χρειάζονται αντικείμενο.
ή
Μεταβατικά ρήματα = λέγονται τα ρήματα που φανερώνουν ότι η ενέργεια που κάνει το υποκείμενο πηγαίνει σε ένα πρόσωπο, ζώο ή πράγμα

πχ Ο Σέργιος ξύνει το μολύβι του

Αμετάβατα Ρήματα

Αμετάβατα Ρήματα = λέγονται τα ρήματα μιας πρότασης που δεν έχει αντικείμενο
ή
Αμετάβατα Ρήματα = λέγονται τα ρήματα που η ενέργειά τους δεν πηγαίνει πουθενά, ούτε σε πρόσωπο, ούτε σε ζώο, ούτε σε πράγμα

πχ Το νερό πάγωσε

Προτάσεις που το ρήμα έχει 2 αντικείμενα

Α. Το ένα (έμμεσο αντικείμενο) είναι Αντωνυμία σε πτώση γενική ή αιτιατική.
Το έμμεσο αντικείμενο με πρόθεση δηλαδή σε + αιτιατική μπορεί να αντικατασταθεί με γενική

πχ Η μαμά χάρισε στη Μαριζώη ένα άλογο.
(στη Μαριζώη = έμμεσο αντικείμενο)
ή
Η μαμά χάρισε της Μαριζώης ένα άλογο.

Β. Το έμμεσο αντικείμενο με πρόθεση δηλαδή σε + αιτιατική μπορεί να αντικατασταθεί με γενική χωρίς πρόθεση

πχ Ζητώ συγνώμη από εσένα.
ή
Σου ζητώ συγνώμη.

Υ-Ρ-Α ή Κ

ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟ

2. Το Ποτάμι τρέχει να συναντήσει τη θάλασσα

ΜΑΙΑΝΔΡΟΣ

ΤΟ ΠΟΤΑΜΑΚΙ.(ΖΑΧ.ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ)

Ο ΧΙΟΝΑΝΘΡΩΠΟΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΗΘΕΛΕ ΝΑ ΛΙΩΣΕΙ (Μ. ΚΟΝΤΟΛΕΩΝ)

ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΝΕΡΟΥ

Ο ΚΥΚΛΟΣ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ( ΠΑΙΧΝΙΔΙ)

Ο ΚΥΚΛΟΣ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ

ΤΟ ΝΕΡΟ ΠΗΓΗ ΖΩΗΣ

3.ΤΟ ΝΕΡΟ ΣΤΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΣΤΟΥΣ ΜΥΘΟΥΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ

ΤΟ ΝΕΡΟ ΣΤΗ ΛΑΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ

ΤΟ ΝΕΡΟ ΣΤΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ

4.Ο ΝΕΡΟΥΛΑΣ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ ΠΟΥ ΧΑΘΗΚΑΝ

ΠΑΛΙΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ

5. ΤΟ ΝΕΡΟ ΤΑΞΙΔΕΥΕΙ

ΤΟ ΝΕΡΟ ΤΑΞΙΔΕΥΕΙ PPT

ΤΟ ΝΕΡΟ ΤΑΞΙΔΕΥΕΙ PPT

ΤΟ ΝΕΡΟ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ

2. Συντομογραφίες

ά.	άρθρο	µεσν.	µεσαιωνικός, -ή, -ό
αγγλ.	αγγλικά	µεταφρ. δάν.	µεταφραστικό δάνειο
άκλ.	άκλιτος, -η, -ο	µτβ.	µεταβατικό
αµτβ.	αµετάβατο	µτγν.	µεταγενέστερο
ανατοµ.	ανατοµία	µτφ.	µεταφορά
ανισοσύλλ.	ανισοσύλλαβος, -η, -ο	µτχ.	µετοχή
Αντίθ.	Αντίθετα	Οικογ. Λέξ.	Οικογένεια Λέξεων
αντων.	αντωνυµία	ορ.	οριστική
αόρ.	αόριστος	ουδ.	ουδέτερο
αριθµτ.	αριθµητικό	ουσ.	ουσιαστικό
αρσ.	αρσενικό	παθ.	παθητική φωνή
αρχ.	αρχαίος, -α, -ο	παραθ.	παραθετικά
αρχαιόκλ.	αρχαιόκλιτος, -η, -ο	Παροιµ.	παροιµία
βιολ.	βιολογία	πληθ.	πληθυντικός
βλ.	βλέπε	πολιτ.	πολιτική
γαλλ.	γαλλικά	πρκ.	παρακείµενος
γεν.	γενική	πρόθ.	πρόθεση
γεωγρ.	γεωγραφία	Προσδιορ.	Προσδιοριστικά
γεωµ.	γεωµετρία	Προσδιοριζ.	Προσδιοριζόµενα
γλωσσ.	γλωσσολογία	προστ.	προστακτική
γραµµ.	γραµµατική	πρότ.	πρόταση
ελνστ.	ελληνιστικό	πρτ.	παρατατικός
ενεργ.	ενεργητική φωνή	ρ.	ρήµα
ενεστ.	ενεστώτας	σελ.	σελίδα
εξακολ.	εξακολουθητικός	σηµ.	σηµείωση
επίθ.	επίθετο	στερ.	στερητικό
επίρρ.	επίρρηµα	σύνδ.	σύνδεσµος
ετυµ.	ετυµολογία	συνεκδ.	συνεκδοχικά
θηλ.	θηλυκό	Σύνθ.	Σύνθετα
ιατρ.	ιατρική	συνοπτ.	συνοπτικός
ισοσύλλ.	ισοσύλλαβος	Συνών.	Συνώνυµα
ιταλ.	ιταλικά	τυπογρ.	τυπογραφία
κεφ.	κεφαλαίο	υπερσ.	υπερσυντέλικος
λ.	λέξη	υποκορ.	υποκοριστικό
λατιν.	λατινικά	υποτ.	υποτακτική
λόγ.	λόγιος	φυσ.	φυσική
µαθηµ.	µαθηµατικά	φων.	φωνήεν
µέλλ.	µέλλοντας	χηµ.	χηµεία

Ειδικά Σύμβολα

►	[ ]	περικλείουν την ετυµολογία µιας λέξης
►	<	δηλώνει ότι η λέξη που βρίσκεται αριστερά προέρχεται από τη λέξη που βρίσκεται δεξιά
►	~	χρησιµοποιείται για επανάληψη της προηγούµενης λέξης ή φράσης

Α.Ε.	= Ανώνυµη Εταιρεία
Α.Π.Θ.	= Αριστοτέλειο Πανεπιστήµιο Θεσσαλονίκης
Β.	= Βορράς, Βόρεια
ΒΑ.	= Βορειοανατολικός
Γ.Γ.Α.	= Γενική Γραµµατεία Αθλητισµού
Γ.Ε.Α.	= Γενικό Επιτελείο Αεροπορίας
Γ.Ε.Εθ.Α.	= Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άµυνας
Γ.Ε.Ν.	= Γενικό Επιτελείο Ναυτικού
Γ.Ε.Σ.	= Γενικό Επιτελείο Στρατού
Γ.Σ.Ε.Ε.	= Γενική Συνοµοσπονδία Εργατών Ελλάδας
Δ.Ε.Η.	= Δηµόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισµού
Δ.Ε.Θ.	= Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης
Δ.Ο.Ε.	= 1. Διεθνής Ολυµπιακή Επιτροπή 2. Διδασκαλική Οµοσπονδία Ελλάδας
Δ.Ο.Υ.	= Δηµόσια Οικονοµική Υπηρεσία
Ε.Ε.	= Ευρωπαϊκή Ένωση
Ε.Ε.Σ.	= Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός
ΕΛ.ΑΣ.	= Ελληνική Αστυνοµία
ΕΛ.ΤΑ.	= Ελληνικά Ταχυδροµεία
Ε.Μ.Υ.	= Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία
Ε.Ο.Κ.	= Ευρωπαϊκή Οικονοµική Κοινότητα
Ε.Ο.Τ.	= Εθνικός Οργανισµός Τουρισµού
Ε.Ρ.Τ.	= Ελληνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση
Ε.Σ.Υ.	= Εθνικό Σύστηµα Υγείας
Ε.ΥΔ.Α.Π.	= Εταιρεία Ύδρευσης Αποχέτευσης Πρωτεύουσας
Η.Π.Α.	= Ηνωµένες Πολιτείες Αµερικής
Ι.Κ.Α.	= Ίδρυµα Κοινωνικών Ασφαλίσεων
Κ.Τ.Ε.Λ.	= Κοινό Ταµείο Εισπράξεων Λεωφορείων
Κ.Τ.Ε.Ο.	= Κέντρο Τεχνικού Ελέγχου Οχηµάτων
Ο.Α.	= Ολυµπιακή Αεροπορία
Ο.Α.Ε.Δ.	= Οργανισµός Απασχολήσεως Εργατικού Δυναµικού
Ο.Α.Σ.Α.	= Οργανισµός Αστικών Συγκοινωνιών Αθηνών
Ο.Α.Σ.Θ.	= Οργανισµός Αστικών Συγκοινωνιών Θεσ/νίκης
Ο.Γ.Α.	= Οργανισµός Γεωργικών Ασφαλίσεων
Ο.Η.Ε.	= Οργανισµός Ηνωµένων Εθνών
Ο.Σ.Ε.	= Οργανισµός Σιδηροδρόµων Ελλάδας
Ο.Τ.Ε.	= Οργανισµός Τηλεπικοινωνιών Ελλάδας
ΠΡΟ-ΠΟ	= Προγνωστικά Ποδοσφαίρου
Ρ.Ι.Κ.	= Ραδιοφωνικό Ίδρυµα Κύπρου
Τ.Ε.Ι.	= Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυµα
ΥΠ. ΕΞ.	= Υπουργείο Εξωτερικών
Φ.Π.Α.	= Φόρος Προστιθέµενης Αξίας
Ω.Ρ.Λ.	= Ωτορινολαρυγγολόγος

Aρκτικόλεξα

ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ.....ΟΠΟΥ Η ΤΡΕΛΟΥΤΣΙΚΗ......ΣΕΛ.19

ΒΥΘΙΣΜΕΝΕΣ ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ

Πύρρα.

Βρίσκεται επίσης στη Λέσβο, στον κόλπο της Καλλονής. Πρόκειται για αρχαιότατη πόλη, της οποίας τα βυθισμένα απομεινάρια είναι δυνατό να γίνουγ διακριτά σε βάθος λιγότερο των 8 μ., όποτε οι καιρικές συνθήκες το επιτρέπουν.

ΑΝ ΤΑ ΑΓΑΠΑΣ ΞΑΝΑΡΧΟΝΤΑΙ(ΒΙΒΛΙΟ)

6. Ο τονισμός
των λέξεων;

Α. Πού τονίζουμε τις λέξεις

Ο τόνος σηµειώνεται:

Πάνω στο φωνήεν που ακούγεται πιο πολύ: εσύ, πάνω.
Μπροστά και πάνω στο κεφαλαίο φωνήεν που τονίζεται: Έλληνας, Όµηρος,Άρτα.
Πάνω στο φωνήεν της διφθόγγου που προφέρεται δυνατότερα: νεράιδα.
Πάνω στο δεύτερο φωνήεν του δίψηφου φωνήεντος και του συνδυασµού αυ καιευ: σακούλι, είµαστε, αύριο, εύχοµαι.
Σε κάθε λέξη µπορεί να τονιστεί µόνο µία από τις τρεις τελευταίες συλλαβές:αγαπώ, τιµόνι, τρίγωνο.

Β. Πότε τονίζουμε τις λέξεις

Τόνο παίρνει κάθε λέξη που έχει δύο ή περισσότερες συλλαβές: γράµµα, άνθρωπος.
Οι µονοσύλλαβες λέξεις δεν παίρνουν τόνο.
Θεωρούνται µονοσύλλαβοι και µένουν χωρίς τόνο οι συνιζηµένοι τύποι (δύο φωνήεντα που προφέρονται σε µια συλλαβή), π.χ. µια, δυο, για, γεια, πια, ποιος, γιος, νιος, πιω.
Προσοχή στη διαφορά: µία-µια, δύο-δυο, ο βίος-το βιος.
Παίρνει τόνο ο διαζευκτικός σύνδεσµος ή (για να ξεχωρίζει από το άρθρο η): Ή η Άννα ή η Μαρία.
Παίρνουν τόνο τα ερωτηµατικά πού και πώς: Πού ήσουν; Δε µας είπες πώς τα πέρασες.
Παίρνουν τόνο τα πού και πώς στις παρακάτω περιπτώσεις: πού να σου τα λέω,από πού κι ως πού, πού και πού, αραιά και πού, πώς και πώς.
Παίρνουν τόνο και οι αδύνατοι τύποι των προσωπικών αντωνυµιών (µου, σου, του, την, της, τον, το, µας, σας, τους, τα), όταν στην ανάγνωση υπάρχει περίπτωση να θεωρηθούν εγκλιτικές λέξεις: ο πατέρας µού είπε ( = ο πατέρας είπε σ’ εµένα), ενώ ο πατέρας µου είπε ( ο δικός µου πατέρας είπε), η δασκάλαµάς τα έδωσε (η δασκάλα τα έδωσε σ’ εµάς), ενώ η δασκάλα µας τα έδωσε (η δική µας δασκάλα τα έδωσε).
Όταν, όµως, δεν υπάρχει περίπτωση να µπερδευτούν οι προσωπικές αντωνυµίες µε τα οµόηχά τους εγκλιτικά, τότε δεν παίρνουν τόνο: Ο δάσκαλος που θα µας στείλουν.
Ο τόνος του εγκλιτικού που ακούγεται στη λήγουσα των προπαροξύτονων λέξεων σηµειώνεται: ο πρόεδρός µας. Το ίδιο γίνεται και στο πρώτο από τα δύο εγκλιτικά, όταν προηγείται παροξύτονη προστακτική: δώσε µού το.
Όταν µια λέξη παθαίνει έκθλιψη ή αποκοπή και γίνεται µονοσύλλαβη, κρατάει τον τόνο: µήτε αυτός - µήτ’ αυτός, δείξε το - δείξ’ το.
Ένας τύπος του ρήµατος που έµεινε άτονος µετά από αφαίρεση, δεν ανεβάζει τον τόνο στην προηγούµενη λέξη: θα έλεγε - θα 'λεγε, µου έριξε - µου 'ριξε, αλλά θά 'ρθω και θα 'ρθω.

ΕΝΟΤΗΤΑ 3. ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΓΙΟΡΤΑΖΕΙ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΙ ΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

28 ΟΚΤΩΒΡΗ PPT

Β ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ

ΕΛΛΗΝΟΙΤΑΛΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ

ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ

ΓΕΦΥΡΑ ΓΟΡΓΟΠΟΤΑΜΟΥ

ΓΕΦ.ΓΟΡΓΟΠΟΤΑΤΑΜΟΥ

28 ΟΚΤΩΒΡΗ(ΚΙΝ. ΣΧΕΔΙΑ)

ΚΕΦ 4 (ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ ΓΙΑ ΤΕΣΤ)

1) σελ. 60 μαθαίνω καλά τα αρσ. ουσιαστικά σε -ος

2) σελ. 62 ασκ. 2,3

3) σελ. 63, ασκ 4

4) σελ. 65, ασκ. ,2,4

5) σελ.66 ασκ. 5

6) σελ. 67 ασκ 6

7)σελ 71 ...το λεξιλόγιο

8) όλες τις ασκήσεις που κάναμε στο τετρ. εργ. σχολείου,

στο μπλε τετράδιό μας και στις φωτοτυπίες.

ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ....ΤΟ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙ ΚΑΙ ΜΙΑ ΗΛΙΑΧΤΙΔΑ

Ο ΓΑΛΑΞΙΑΣ ΜΑΣ

ΗΛΙΕ ΜΟΥ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΟΥ Ν. ΚΥΠΟΥΡΓΟΥ

ΕΝΟΤΗΤΑ 5 ΑΣΦΑΛΩΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΩ

1. ΜΑΘΗΜΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ

ΜΙΑ ΠΟΛΗ ΓΙΑ ΠΕΖΟΥΣ PPT

ΘΕΩΡΙΑ -ΑΣΚΗΣΕΙΣ

2. ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ ΜΕ ΤΟ ΣΩΤΗΡΗ

ΕΓΚΛΙΣΕΙΣ

ΕΓΚΛΙΣΕΙΣ

ΚΟΚ

ΣΗΜΑΤΑ

ΚΥΚΛΟΦΟΡΩ ΜΕ ΑΣΦΑΛΕΙΑ

ΠΑΙΖΩ

ΑΣΚΗΣΗ

ΠΑΙΧΝΙΔΙ

ΕΝΑ ΑΛΛΙΩΤΙΚΟ ΠΑΡΚΟ

ΕΝΑ ΑΛΛΙΩΤΙΚΟ ΠΑΡΚΟ

ΣΗΜΑΤΑ

ΤΕΣΤ ΣΤΑ ΣΗΜΑΤΑ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΥ

ΣΗΜΑΤΑ

ΣΗΜΑΤΑ

ΡΟΔΑ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΓΥΡΙΖΕΙ

ΣΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΠΟΔΗΛΑΤΕΣ

ΠΑΙΞΕ

ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ

ΤΕΥΧΟΣ Β

ΕΝΟΤΗΤΑ 6 ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΠΑΙΔΙΩΝ

ΚΟΡΙΤΣΙ

πεντόβολα

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΑ ΚΑΛΑΝΤΑ ΚΥΠΡΟΥ

ΚΥΠΡΟΥ

Ο ΕΞΑΧΡΟΝΟΣ ΗΡΩΑΣ ΤΗΣ Ν. ΟΡΛΕΑΝΗΣ

ΠΩΣ ΓΡΑΦΩ ΑΡΘΡΟ

ENOTHTA 7

ΜΑΓΕΙΡΕΥΟΥΜΕ ΜΕ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ

ΑΣΚΗΣΗ

Γράψε τον ενεργητικό και παθητικό αόριστο των παρακάτω ρημάτων:

ΡΗΜΑ ΕΝΕΡΓ. ΑΟΡ. ΠΑΘΗΤ. ΑΟΡ.

αγαπώ

χτυπώ

λύνω

ψήνω

κλείνω

δροσίζω

στολίζω

αθροίζω

δανείζω

πλένω

σέρνω

ρωτώ

γράφω

κρύβω

πλέκω

ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΕΣΤ

1. Να βάλεις κόμμα (,) όπου χρειάζεται στις παρακάτω προτάσεις.

· Ο Χάρης είναι ένα έξυπνο ζωηρό χαρούμενο αγόρι.

· Ο πατέρας κλαδεύει τα δέντρα η μητέρα σκουπίζει τα παιδιά διαβάζουν.

· Το κλίμα ήταν υγρό βροχερό όχι πολύ ζεστό όχι πολύ παγωμένο άστατο.

· Μακάρι να μπορούσα να ταξιδέψω στο Μεξικό να πάω στα νησιά της Ιαπωνίας να γυρίσω όλο τον κόσμο.

· Οι άνθρωποι δεν ήθελαν να φάνε να πιουν να μιλήσουν να κάνουν οτιδήποτε.

2. Να συμπληρώσεις να κενά με την κατάλληλη αυτοπαθή αντωνυμία.

† Έχω πάψει να κοιτάζω τον εαυτό μου στον καθρέφτη.

† Με το κάπνισμα κάνετε κακό _____________________________.

† Ο Πέτρος είναι εγωιστής και κοιτάζει μόνο ____________________________.

† ______________________ θα ‘πρεπε να λυπάσαι όχι εμένα.

† Μόνο _______________________ σκέφτεται η Αθηνά.

† Οι ευαίσθητοι άνθρωποι, όταν κάνουν λάθος, τα βάζουν με _______________.

3. Να αναλύσεις τα παρακάτω ρήματα, όπως στο παράδειγμα.

u ξυρίζεται " ξυρίζει τον εαυτό του

u ντύνομαι " __________________________________

u χτενίζεσαι " __________________________________

u πλενόμαστε " __________________________________

u σκουπίζεστε " __________________________________

u παρουσιάζομαι " __________________________________

u βάφεται " __________________________________

1. Να συμπληρώσεις τα κενά του παρακάτω κειμένου με μες ή μέσ' :

Ζούσε σε μια καλύβα ................. στο δάσος. Τη μέρα χαιρόταν με τα πουλιά που κελαηδούσαν .............. στις φωλιές τους και με τα σκιουράκια που ξεπρόβαλλαν ............... από τις κουφάλες των δέντρων, ενώ τη νύχτα χάζευε ........... από το παράθυρό του τα αστέρια. Συχνά άκουγε .......... στη νύχτα τα βατράχια της λίμνης, που, όποτε πήγαινε εκεί, τα έβλεπε να πετάγονται ............. από το νερό.

1. Να ξαναγράψετε τις παρακάτω φράσεις βάζοντας απόστροφο (΄) όπου πρέπει και να γράψετε στις παρενθέσεις ποιο φαινόμενο έχουμε κάθε φορά ( έκθλιψη, αφαίρεση ή αποκοπή)

Μου το έφερε: ....................................... (....................................)

Δώσε του νερό: ....................................... (....................................)

Τα άφησα εκεί: ....................................... (.....................................)

Θα ήθελα: ....................................... (.....................................)

Από το χωριό: ....................................... (.....................................)

Σου το είπα: ....................................... (.....................................)

Είναι για άλλον: ....................................... (.....................................)

Κρύψε το: ....................................... (.....................................)

Πού είμαστε: ....................................... (.....................................)

Το άκουσα: ....................................... (.....................................)

Στείλε τα: ....................................... (.....................................)

2. Να συμπληρώσετε τα κενά των παρακάτω προτάσεων με τις κατάλληλες αυτοπαθείς αντωνυμίες:

Ο παππούς ξαναβρήκε ................................ μόλις γύρισε στο χωριό.

Αγάπα τον πλησίον σου όπως ..................................... .

Ο γιατρός της είπε να φροντίζει περισσότερο ..................................... .

Αυτοί δεν ενδιαφέρονται καθόλου για .................................. .

Όλοι να αναλαμβάνουμε τη φροντίδα ................................... ,

Παιδιά, να προσέχετε ................................... .

Εμάς δε μας νοιάζει τίποτα παρά μόνο .................................. .

1. Να σχηματίσετε φράσεις με τα ζευγάρια των θηλυκών ουσιαστικών που σας δίνονται

· η όχθη – η λίμνη .....................................................................

· η κάμαρα – η νύφη .....................................................................

· η λύση – η άσκηση .....................................................................

· η απόφαση – η κυβέρνηση .....................................................................

· η χρήση – η βιβλιοθήκη .....................................................................

· η θέση – η πόλη .....................................................................

2. Να σχηματίσετε όσα υποκοριστικά των παρακάτω λέξεων μπορείτε:

σκύλος
γαϊδούρι
τσάντα
γλώσσα
μύτη
σημαία
ντομάτα
όμορφος
παιδί
πονηρός

3. Να συμπληρώσεις τον παρακάτω πίνακα:

ΠΑΘΗΤΙΚΗ ΦΩΝΗ
ΟΡΙΣΤΙΚΗ		ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ ΑΟΡΙΣΤΟΥ
Ενεστώτας	Αόριστος	Β΄ ενικό	Β΄ πληθυντικό

Ο αόριστος της παθητικής φωνής

Ο αόριστος της παθητικής φωνής των ρημάτων σε -ω και σε -ώ έχει κατάληξη -ηκα. π.χ. ντύνομαι- ντύθηκα

χτενίζομαι- χτενίστηκα

σηκώνομαι- σηκώθηκα

Συμβουλέψου την κλίση του ρήματος ψήνομαι στον αόριστο στη σελ. 41 του Β.Μ και κλίνε των αόριστο των ρημάτων: δένομαι, δροσίζομαι.

ΠΑΘΗΤΙΚΗ ΦΩΝΗ
Α Ο Ρ Ι Σ Τ Ο Σ
ΟΡΙΣΤΙΚΗ		ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ	ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ
δέθηκα δέθηκες δέθηκε δεθήκαμε δεθήκατε δέθηκαν	δροσίστηκα	να δεθώ

Να σχηματίσεις τον ενεργητικό και παθητικό αόριστο των ρημάτων στο σωστό πρόσωπο:

ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ	ΑΟΡΙΣΤΟΣ ( ενεργητική φ.)	ΑΟΡΙΣΤΟΣ( παθητική φ.)
ρωτώ ακούμε σηκώνεις χάνετε ντύνουν δροσίζει αυξάνω	ρώτησα ακούσαμε σήκωσες χάσατε έντυσαν δρόσισε αύξησα	ρωτήθηκα ακουστήκαμε σηκώθηκες χαθήκατε ντύθηκαν δροσίστηκε αυξήθηκα

ασκησεις για διαγωνισμα

ΤΙ ΘΑ ΔΙΑΒΑΣΩ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ

Α) ΒΙΒΛΙΟ

1. έκθλιψη-αφαίρεση-αποκοπή (ασκ3 σελ. 29-30)

2.ασκήσεις 3,4..σελ. 33-34 (ασύνδετο σχήμα-αυτοπαθείς αντωνυμίες)

3. ασκήσεις 2,3,4,5...σελ. 37-39 (παράγραφος,
κύρια ονόματα,περιεκτικά , αρσενικά σε -ωνας
και εξαιρέσεις).

4. ασκήσεις 2,3,4.. σελ. 41-42 (αόριστος παθητικής και στις 3 εγκλίσεις-υποκοριστικά).

5. άσκηση 6 σελ. 43-44 (θηλυκά σε -η οξύτονα ,παροξύτονα ,προπαροξύτονα αλλά και αρχαιόκλιτα )

6. λεξιλόγιο σελ. 45

ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ

1. άσκηση 1 σελ. 69 (θηλυκά σε -α ισοσύλλαβα
και ανισοσύλλαβα).

2. άσκηση 3 σελ. 72 (κύρια ονόματα).

3. ασκήσεις 1,2,3,4,5 σελ. 75-76

και ότι ασκήσεις κάναμε στο τετράδιο ,στις φωτοτυπίες και στον πίνακα.

ENOTHTA 9

ΟΡΝΙΘΕΣ

ΟΡΝΙΘΕΣ ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗ

ΕΥΘΥΣ-ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ

Ευθύς Λόγος

Ευθύς λέγεται ο λόγος μέσω του οποίου μεταδίδονται τα λόγια ενός προσώπου άμεσα, δηλαδή έτσι ακριβώς όπως τα είπε. Π.χ:
- Θα φύγω σε λίγο.
- Γιατί;
- Θυμήθηκα πως έχω κάποια δουλειά.
- Εντάξει, τα λέμε άλλη φορά.

Πλάγιος λόγος

Πλάγιος λόγος λέγεται ο λόγος μέσω του οποίου μεταδίδονται τα λόγια ενός προσώπου έμμεσα, δηλαδή όχι ακριβώς όπως τα είπε αλλά όπως μας τα μεταφέρει ένα τρίτο πρόσωπο. Π.χ.:
Ο Γιάννης τον ρώτησε γιατί φεύγει.
Εκείνος απάντησε πως έχει κάποια δουλειά.

Για να μετατρέψουμε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο:

Προσθέτουμε τα ονόματα των προσώπων,
Βάζουμε συνδέσμους για να ενώσουμε τις προτάσεις
Χρησιμοποιούμε ρήματα όπως "ρώτησε", "απάντησε", "είπε" κ.ά.
Αλλάζουμε το πρόσωπο των ρημάτων από πρώτο σε τρίτο.
Παραλείπουμε τις παύλες.

Π.χ.:

Ευθύς λόγος: - Έχεις πολλή δουλεία;
Πλάγιος λόγος: Ο Δημήτρης τον ρώτησε αν έχει πολλή δουλειά.

"ο Δημήτρης", "τον" (δηλαδή αυτόν) >>> μπαίνουν τα πρόσωπα
"αν" >>> μπαίνει ο σύνδεσμος που ενώνει τις προτάσεις
"ρώτησε" >>> το ρήμα που χρησιμοποιούμε
το ρήμα "έχεις" >>> μπαίνει σε τρίτο πρόσωπο "έχει"

Προσοχή:

Στον ευθύ λόγο τα λόγια ενός προσώπου μπορεί να είναι μέσα σε εισαγωγικά («»), ενώ προηγείται διπλή τελεία (:). Στην περίπτωση αυτή όταν μετατρέπουμε τον ευθύ σε πλάγιο λόγο, παραλείπουμε τα εισαγωγικά και τη διπλή τελεία, ενώ κάποιες λέξεις μπορεί να αλλάξουν ανάλογα με το νόημα. Π.χ.:
Ευθύς λόγος: Ο δάσκαλος είπε: «Ανοίξτε τα βιβλία σας».
Πλάγιος λόγος: Ο δάσκαλος είπε ν' ανοίξουν τα βιβλία τους.

ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ-ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ

ΕΥΘΥ ΛΟΓΟ έχουμε όταν τα λόγια ενός προσώπου εκφράζονται άμεσα από το ίδιο το πρόσωπο.
Π. χ. - Φέτος θα γιορτάσω τα γενέθλιά μου στον παιδότοπο μαζί με όλες τις φίλες μου(μιλάει η Ελένη)
ΠΛΑΓΙΟ ΛΟΓΟ έχουμε όταν τα λόγια ενός προσώπου εκφέρονται έμμεσα, μέσω δηλαδή ενός άλλου προσώπου
Π. χ. Η Ελένη είπε ότι φέτος θέλει να γιορτάσει τα γενέθλιά της στον παιδότοπο με όλες τις φίλες της.(κάποιος άλλος μας λέει τι θέλει η Ελένη)

Στον ευθύ λόγο τα λόγια του προσώπου βρίσκονται ή μέσα σε εισαγωγικά("") ή υπάρχει μπροστά παύλα διαλόγου(-).
Στον πλάγιο λόγο τίποτα από αυτά δεν υπάρχουν

Για να μετατρέψουμε τον ευθύ σε πλάγιο αλλάζουμε το πρόσωπο από πρώτο σε τρίτο και το αντίθετοΠ. χ. -Αύριο θα πάω εκδρομή(ευθύς)
Είπε ότι αύριο θα πάει εκδρομή(πλάγιος)

ΑΣΚΗΣΗ

Άλλαξε ότι πρέπει ώστε να μετατρέψεις τον ευθύ σε πλάγιο και το αντίθετο

Πλάγιος λόγος: Η γυμνάστρια τους είπε να παίξουν βόλεϊ και τα παιδιά της Πέμπτης τάξης είπαν ότι δεν ήξεραν αυτό το παιχνίδι.
Ευθύς λόγος :..........................................................................................

Ευθύς λόγος: - Πότε θα ξεκινήσετε; ρώτησε ο δάσκαλος.
- Δεν ξέρουμε απάντησαν τα παιδιά.
- Γιατί γελάτε; ξαναρώτησε ο δάσκαλος.
- Θυμηθήκαμε ένα ανέκδοτο, απάντησαν οι μαθητές.
Πλάγιος λόγος: .....................................................................................

ΕΥΘΥΣ-ΠΛΑΓΙΟΣ

ΕΥΘΥΣ ΚΑΙ ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ

ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ

Ο λόγος κατά τον οποίο ακούμε ή διαβάζουμε τα λόγια κάποιου προσώπου έτσι ακριβώς όπως τα είπε λέγεταιευθύς λόγος.

Στον ευθύ λόγο τα λόγια του προσώπου που μιλάει τα βάζουμε μέσα σε εισαγωγικά ή βάζουμε μπροστά από τα λόγια του μια παύλα.

ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ

Ο λόγος κατά τον οποίο ακούμε ή διαβάζουμε τα λόγια κάποιου προσώπου όχι ακριβώς όπως τα είπε αλλά όπως μας τα μεταφέρει ένα άλλο πρόσωπο λέγεται πλάγιος λόγος.

Στον πλάγιο λόγο δε βάζουμε εισαγωγικά ή παύλες.

ΠΩΣ ΜΕΤΑΦΕΡΟΥΜΕ ΤΟΝ ΕΥΘΥ ΛΟΓΟ ΣΕ ΠΛΑΓΙΟ

Όταν μετατρέπουμε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο, κάνουμε κι ορισμένες αλλαγές σχετικά με :

Τα πρόσωπα που μιλούν, τα οποία πρέπει να το δηλώνουμε είτε με το όνομά τους ή με κάποια αντωνυμία.

ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ	ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ
- Πότε θα φύγεις; - Αύριο θα φύγω.	Η Μαρία ρώτησε το Νίκοπότε θα φύγει κι εκείνοςαπάντησε πώς θα φύγει αύριο.

Τους συνδέσμους (ότι, πως, να, αν κ.α.), που πολλές φορές είναι απαραίτητο να τους προσθέσουμε για να συνδεθούν οι προτάσεις μεταξύ τους.

ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ	ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ
«Φύγε αμέσως» του φώναξε. «Θα φύγω όποτε θέλω» της είπε.	Του φώναξε να φύγει αμέσως κι εκείνος της είπεπως θα έφευγε όποτε ήθελε.

Τα πρόσωπα των ρημάτων(που συνήθως μπαίνουν στο τρίτο πρόσωπο) και τις αντωνυμίες.

ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ	ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ
- Θα έρθεις μαζί μου; - Δεν ξέρω ακόμα.	Τον ρώτησε αν θα έρθει μαζί της και εκείνος απάντησε πως δεν ήξερε ακόμη.

Προσθέτουμε τα ρήματα που χρειάζονται, αν δε μας δίνονται, για να εισάγουμε τον πλάγιο λόγο. Τα ρήματα που χρησιμοποιούμε συνήθως είναι τα λέω, υποστηρίζω, ρωτώ, απαντώ, παρακαλώ, ζητώ κά.

ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ	ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ
«Εγώ δε θέλω να έρθω».	Είπε ότι αυτή δε θέλει να έρθει.

Όταν μετατρέπουμε τον ευθύ σε πλάγιο λόγο, μπορεί να υπάρξουν αλλαγές και στους χρόνους των ρημάτων, ανάλογα με το τι θέλει να πει κάθε φορά ο ομιλητής.

ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ	ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ
«Πού πας;» με ρώτησε.	Με ρώτησε πού πάω. Ή Με ρώτησε πού πήγαινα.

ΟΝΟΜΑ: ......................................................... ΗΜΕΡ. ...........................................

1. Να αλλάξετε ό,τι χρειάζεται, ώστε να μετατρέψετε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο και αντίστροφα.

ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ	ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ
................................................................. ................................................................. ................................................................. ................................................................. .................................................................	Η Βασιλική ρώτησε τον ταμία του θεάτρου αν έχει αρχίσει η παράσταση κι εκείνος της απάντησε ότι θα ξεκινήσει σε δέκα λεπτά..

ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ	ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ
................................................................. ................................................................. ................................................................. ................................................................. .................................................................	Ο σκηνοθέτης ρώτησε τους ηθοποιούς αν είναι έτοιμοι για την πρόβα κι εκείνοι απάντησαν ότι μπορούν να ξεκινήσουν.

ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ	ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ
Ο Στέφανος ρώτησε: - Πώς ονομάζεται αυτό το θεατρικό έργο; - Δε θυμόμαστε, απάντησαν τα παιδιά.	................................................................. ................................................................. ................................................................. ................................................................. .................................................................

ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ	ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ
Η δασκάλα ρώτησε: - Πώς σας φάνηκε η παράσταση, παιδιά; - Υπέροχη, απάντησαν εκείνα.	................................................................. ................................................................. ................................................................. ................................................................. .................................................................

ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ	ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ
-Πόσο χρονών είσαι; Ρώτησε η Κική. - Δώδεκα, της απάντησε εκείνος.	................................................................. ................................................................. ................................................................. ................................................................. .................................................................

ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ	ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ
................................................................. ................................................................. .................................................................	Τον ρώτησε αν θα έρθει μαζί της κι εκείνος απάντησε πως δεν ήξερε ακόμα.

ΕΥΘΥΣ-ΠΛΑΓΙΟΣ

ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ

ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΣΤΟ ΘΕΑΤΡΟ

ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΣΤΟ ΘΕΑΤΡΟ

ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ

Ο ΚΕΡΑΜΙΔΟΤΡΕΧΑΛΟΣ

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

ΘΕΑΤΡΙΚΟ

ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Το παραμύθι της Κοκκινοσκουφίτσας από την πλευρά του λύκου

1η ΙΣΤΟΡΙΑ

Πολλές φορές τα γεγονότα έχουν δύο αναγνώσεις. Καλό είναι να μην γαντζωνόμαστε σε μία άποψη που δεν αλλάζει, προτού ακούσουμε προσεκτικά την άποψη του άλλου και δούμε τα πράγματα και από την δική του οπτική γωνιά. Ας δούμε το παραμύθι από την άλλη πλευρά :

«Το δάσος ήταν το σπιτικό μου.. Ζούσα εκεί και νοιαζόμουν για αυτό. Προσπαθούσα να το διατηρώ ταχτικό και καθαρό.

Κάποτε, μια ηλιόλουστη μέρα, ενώ προσπαθούσα να συμμαζέψω κάτι σκουπίδια που είχε παρατήσει ένας κατασκηνωτής, άκουσα βήματα. Πήδηξα πίσω από ένα δέντρο και είδα ένα μικρό κορίτσι να έρχεται από ένα μονοπάτι, κρατώντας ένα καλάθι. Μου φάνηκε ύποπτη από την αρχή γιατί φορούσε αστεία ρούχα ολοκόκκινα, και το κεφάλι της ήταν καλυμμένο με μια κουκούλα σαν να μην ήθελε να την αναγνωρίσουν.

Φυσικά την σταμάτησα για να ερευνήσω το ζήτημα. Την ρώτησα ποια ήταν, που πήγαινε, από που ερχόταν κ.τ.λ. Μου είπε μια ιστορία για κάποια γιαγιά που πήγαινε να την επισκεφθεί και να της πάει φαγητό. Έδειχνε βασικά έντιμο άτομο, αλλά βρισκόταν στο δάσος μου και έδειχνε ύποπτη μ’αυτά τα ρούχα. Έτσι αποφάσισα να της δείξω πόσο σοβαρό ήταν να εισβάλλει έτσι, χωρίς ειδοποίηση, ντυμένη αστεία.

Την άφησα να συνεχίσει αλλά έτρεξα πριν από αυτήν στο σπίτι της γιαγιάς της. Όταν συνάντησα την συμπαθητική γριούλα της εξήγησα το πρόβλημά μου και συμφώνησε ότι η εγγονή της χρειαζόταν ένα μάθημα. Η γριούλα συμφώνησε να κρυφτεί ώσπου να την φωνάξω. Έτσι, κρύφτηκε κάτω από το κρεβάτι. Όταν έφτασε το κορίτσι την κάλεσα να μπει στην κρεβατοκάμαρα όπου βρισκόμουν στο κρεβάτι ντυμένος σαν τη γιαγιά. Το κορίτσι ήρθε με τα κόκκινα μαγουλά της και είπε κάτι άσχημο για τα μεγάλα μου αυτιά. Με είχαν προσβάλλει κι άλλοτε και έτσι προσπάθησα να πω κάτι θετικό. Είπα ότι, ίσως, τα μεγάλα μου αυτιά, μου επέτρεπαν να την ακούω καλύτερα. Δηλαδή έδειχνα ότι την συμπαθούσα και ήθελα να προσέχω αυτά που λέει. Αλλά έκανε άλλο ένα καλαμπούρι για τα γουρλωτά μου μάτια. Τώρα καταλαβαίνετε πώς άρχισα να αισθάνομαι γι” αυτό το κορίτσι που έβαζε ένα ευγενικό προσωπείο αλλά ήταν τόσο κακοήθης. Παρ” όλα αυτά έχω την τακτική να γυρίζω και το άλλο μάγουλο και της είπα ότι τα γουρλωτά μου μάτια με βοηθούν να την βλέπω καλύτερα. Η επόμενη προσβολή στ” αλήθεια με νευρίασε. Έχω κάποιο σύμπλεγμα για τα μεγάλα μου δόντια κι αυτό το κορίτσι έκανε μία προσβλητική παρατήρηση. Ξέρω ότι θα έπρεπε να μην χάσω την ψυχραιμία μου αλλά πήδηξα από το κρεβάτι και της φώναξα πως τα μεγάλα μου δόντια ήταν χρήσιμα για να την φάω καλύτερα.

Τώρα ας είμαστε ειλικρινείς, κανείς λύκος δεν θα έτρωγε ποτέ ένα κορίτσι, όλοι το ξέρουν αυτό, αλλά αυτό το τρελοκόριτσο άρχισε να τρέχει γύρω-γύρω ουρλιάζοντας κι εγώ προσπαθούσα να την φτάσω για να την ηρεμήσω. Έβγαλα και τα ρούχα της γιαγιάς αλλά αυτό φάνηκε να χειροτερεύει τα πράγματα. Ξαφνικά η πόρτα άνοιξε με δυνατό κρότο και ένας μεγαλόσωμος τύπος στεκόταν εκεί με το τσεκούρι του. Τον κοίταξα και κατάλαβα ότι είχα βρει τον μπελά μου. Υπήρχε ένα ανοιχτό παράθυρο πίσω μου και την κοπάνησα.

Θα ήθελα να μπορούσα να πω πως εδώ τελειώνει η ιστορία. Όμως αυτή η γριούλα γιαγιά ποτέ δεν είπε την δική μου πλευρά της κατάστασης. Σύντομα κυκλοφόρησε η φήμη ότι ήμουν κακός και μοχθηρός. Όλοι άρχισαν να με αποφεύγουν. Δεν ξέρω τι έγινε το κοριτσάκι με τα αστεία κόκκινα ρούχα, όμως εγώ δεν έζησα από τότε καλά.. Έτσι αποφάσισα να σας γράψω την ιστορία μου.

Με εκτίμηση

Ο λύκος

http://www.antikleidi.com

Η αναδημοσίευση έγινε από το blog: http://oneiropagida2012.blogspot.gr

2η ΙΣΤΟΡΙΑ

Ο καλός λύκος και η κακιά κοκκινοσκουφίτσα

Μια φορά κι έναν καιρό ένας καλός λύκος ζούσε σε μια σπηλιά. Δεν έτρωγε κρέας, μόνο φρούτα και λαχανικά.

Πιο μακριά ζούσε ένα κακομαθημένο κορίτσι η κοκκινοσκουφίτσα με την οικογένειά της. Η κοκκινοσκουφίτσα είχε πάρα πολλά παιχνίδια, επιτραπέζια, κούκλες και πολλά άλλα (παιχνίδια).

Αλλά πάντα ήθελε περισσότερα και οι γονείς της πάντα της αγόραζαν κι άλλα, όμως συχνά δεν είχαν πολλά λεφτά γι’ αυτό η κοκκινοσκουφίτσα πήγαινε στη γιαγιά της για να της δώσει λεφτά για να αγοράσει κι άλλα παιχνίδια. Η γιαγιά ζούσε στη μέση του δάσους. Όταν πήγε εκεί η κοκκινοσκουφίτσα ζήτησε λεφτά. Η γιαγιά είπε ότι θα της έδινε λεφτά αν της έφερνε το δέρμα ενός λύκου για να το κάνει χαλί. Η κοκκινοσκουφίτσα πήρε την καραμπίνα και πήγε στο δάσος, για να σκοτώσει ένα λύκο. Ο λύκος που δεν ήξερε τίποτα κοιμόταν δίπλα στο ποτάμι.

Η κοκκινοσκουφίτσα μόλις είδε τον λύκο πήρε την καραμπίνα, στόχευσε αλλά έριξε δίπλα ακριβώς στον λύκο. Ο λύκος πετάχθηκε στον αέρα μόλις είδε την κοκκινοσκουφίτσα με την καραμπίνα, άρχισε να τρέχει, η κοκκινοσκουφίτσα τον ακολούθησε.

Ο λύκος πήδηξε από ένα φαράγγι, όμως η κοκκινοσκουφίτσα δεν μπορούσε να το περάσει, πήγε να πέσει αλλά κρατήθηκε από ένα κλαδί. Ο λύκος την βοήθησε να σηκωθεί με έναν όρο, να μην το σκοτώσει και να αλλάξει τρόπο ζωής.

Η κοκκινοσκουφίτσα συμφώνησε, έγινε φίλη με το λύκο και πήρε ένα μάθημα, να μην κοιτάζει μόνο τον εαυτό της.

3η ΙΣΤΟΡΙΑ

Η κοκκινοσκουφίτσα (παραμύθι από Κωνσταντίνο - μαθητή της Δ')

Τετάρτη, 14 Σεπτέμβριος 2011 23:11

Μια φορά και ένα καιρό ήταν ένας καλός λύκος που ζούσε σε ένα δασός . φρόντιζε όλα τα ζώα και τα δέντρα επίσης είχε στο μυαλό του και πρόσεχε μια γριούλα που ζούσε στην περιοχή . Κάθε μέρα της πήγαινε φαγητό και της έκανε όλα τα θελήματα .
Η καλή γριούλα είχε μια αγκωνή πολύ κακιά .Την φώναζαν Kοκκινοσκουφίτσα γιατί φορούσε συνάχια ένα κόκκινο σκουφί .Η κακιά αυτή αγκωνή ήθελε να εξαφανίσει τη γιαγιά για να την κληρονομήσω .

Έτσι, μια μέρα ξεκίνησε για να πάει να τη βρει . Εκεί που πήγαινε να τη βρει συνάντησε τον καλός λύκος . Αυτός τη ρώτησε <<που πας>> <<στη γιαγιά.>» απάντησε και έφυγε γρήγορα . Ο λύκος κατάλαβε ότι κάτι κακό πάει να κάνει .
Η Κοκκινοσκουφίτσα έφτασε στη γιαγιά, την άρπαξε και την έβαλε στο υπόγειο , έτσι ώστε να μην μπορεί να την βρει κανένας .
Τοκ ,τοκ , χτύπησε η πόρτα .
-Ποιος είναι , ρώτησε η Κοκκινοσκουφίτσα με την φωνή της αλλαγμένη , έτσι ώστε να μοιάζει με της γιαγιάς .
-Ο καλός λύκος , άνοιξε την πόρτα !!!
.Είπε ο λύκος .Η Κοκκινοσκουφίτσα φόρεσε τα ρούχα της γιαγιάς και είπε.
Κοκκινοσκουφίτσα: έλα μέσα
Λύκος: Eίσαι καλα;
Κοκκινοσκουφίτσα:Μια χαρα!
Λυκος:Γιατί φαίνεσαι τόσο νέα;
Κοκκινοσκουφίτσα:Ήπια τα χάπια μου
<<Με δουλεύεις , δεν είσαι η γιαγιά>>, είπε ο λύκος και της όρμησε. Αφού την έδεσε , έψαξε στο σπίτι και βρήκε τη γιαγιά στο υπόγειο. Σε λίγο μπήκε ένας κυνηγός και πήρε την Κοκκινοσκουφίτσα να την πάει στην αστυνομία.
Από τότε η γιαγιά έχει συνέχεια το λύκο κοντά της και έζησαν αυτοί καλά και εμείς καλύτερα !!!

Κωνσταντίνος Ισκάς

ΤΙ ΘΑ ΔΙΑΒΑΣΩ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΑΥΤΟΒΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ

ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ

ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

ΓΡΑΦΗ ,Η ΜΝΗΜΗ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ

ΣΥΛΛΑΒΙΣΜΟΣ

ΣΥΛΛΑΒΙΣΜΟΣ

ΣΥΛΛΑΒΙΣΜΟΣ

ΣΥΛΛΑΒΙΣΜΟΣ

ΔΙΣΚΟΣ ΦΑΙΣΤΟΥ-ΒΙΝΤΕΟ

ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΡΑΦΗΣ

ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΡΑΦΗΣ

ΧΡΟΝΙΚΑ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΑ

ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ

Ο χρόνος είναι η έννοια με την οποία αντιλαμβανόμαστε πότε γίνεται κάτι ή πόσο διαρκεί. Για να δηλώσουμε, λοιπόν, την έννοια του χρόνου στον προφορικό ή γραπτό λόγο, χρησιμοποιούμε διάφορους τρόπους, μεταξύ των οποίων είναι:

Α) ΟΙ ΧΡΟΝΟΙ ΤΩΝ ΡΗΜΑΤΩΝ

► ΧΡΟΝΟΙ των ρημάτων είναι οι διάφοροι τύποι, οι διάφορες μορφές που παίρνουν τα ρήματα για να μας δείξουν πότε γίνεται κάτι.

π.χ. Ο αγώνας αρχίζει (τώρα – στο παρόν)

Ο αγώνας άρχισε (χθες – στο παρελθόν)

Ο αγώνας θα αρχίσει (αύριο – στο μέλλον)

ΟΙ ΧΡΟΝΟΙ ΤΩΝ ΡΗΜΑΤΩΝ
ΠΑΡΕΛΘΟΝΤΙΚΟΙ	ΠΑΡΟΝΤΙΚΟΙ	ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΟΙ
Παρατατικός άρχιζα	Ενεστώτας αρχίζω	ΜΕΛ. ΕΞΑΚΟΛΟΥΘ. Θα αρχίζω
Αόριστος άρχισα	Παρακείμενος Έχω αρχίσει	ΜΕΛ. ΣΤΙΓΜΙΑΙΟΣ Θα αρχίσω
Υπερσυντέλικος Είχα αρχίσει		ΜΕΛ.ΣΥΝΤΕΛΕΣΜ. Θα έχω αρχίσει

Β) ΧΡΟΝΙΚΑ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΑ

► Χρονικά επιρρήματα είναι οι άκλιτες λέξεις που φανερώνουν χρόνο.

Τα πιο συνηθισμένα χρονικά επιρρήματα είναι τα έξης:

Έπειτα, κατόπιν, πρώτα, πριν, πρωτύτερα, νωρίς, αργά, αργότερα, εγκαίρως, αμέσως, κιόλας, σήμερα, πέρυσι, απόψε, έπειτα, χθες, ξανά, συχνά, σπάνια, ποτέ, σήμερα κ.ά.

π.χ. Φύγε αμέσως.

Το ασθενοφόρο έφτασε εγκαίρως.

Θα μιλήσουμε αργότερα.

► Επίσης ως επιρρηματικοί προσδιορισμοί του χρόνου χρησιμοποιού-

νται συχνά και κάποιες φράσεις με προθέσεις (από, για, κατά, με, σε,μετά, προς, ως κ.λπ.).

π.χ. Δεν κάνει τίποτα για την ώρα.

Θα έρθει κατά το βραδάκι.

Θα έχει φτάσει ως αύριο.

Γ) ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ ΜΕ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΟΣ

► Ως επιρρηματικοί προσδιορισμοί του χρόνου χρησιμοποιούνται συχνά και κάποια ουσιαστικά , συνήθως σε πτώση αιτιατική (αιτιατική του χρόνου) και πιο σπάνια σε πτώση γενική (γενική του χρόνου).

π.χ. θα επιστρέψω το βράδυ.

Έλα την Κυριακή να φάμε μαζί.

Θα ξανάρθουμε του χρόνου.

Δ) ΧΡΟΝΙΚΕΣ ΜΕΤΟΧΕΣ

π.χ. Ξημερώνοντας Χριστούγεννα, χτύπησε το σήμαντρο.

Παρατηρώντας τη μούχλα, ανακάλυψε την πενικιλίνη.

Ε) ΧΡΟΝΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

► Χρονικές προτάσεις ονομάζονται οι εξαρτημένες (δευτερεύουσες) προτάσεις που φανερώνουν χρόνο, προσδιορίζουν δηλαδή χρονικά μια άλλη πρόταση.

Οι χρονικές προτάσεις εισάγονται με:

● χρονικούς συνδέσμους: Όταν, σαν, ενώ, καθώς, αφού, αφότου, πριν, μόλις, προτού, ώσπου, ωσότου, όσο που, άμα

π.χ. Όταν έμαθε τα νέα, χάρηκε πάρα πολύ.

Μόλις την είδε, έτρεξε αμέσως κοντά της χαμογελώντας.

Θα έχει νυχτώσει, πριν έρθετε.

● λέξεις ή φράσεις που έχουν χρονική σημασία: όσο που να, εκεί που, κάθε που, κάθε φορά που, μέχρι να κ.α.

π.χ. Όσο να ‘ρθεις, θα έχω γυρίσει.

Μέχρι να αρχίσει η βροχή, είχα φτάσει σπίτι.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Οι χρονικές προτάσεις συνήθως χωρίζονται με κόμμα από την πρόταση που προσδιορίζουν.

π.χ. Όταν δεν έχει πολλή δουλειά, πηγαίνει στο εξοχικό του.

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΚΦΡΑΣΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ

1) Να υπογραμμίσεις και να αναγνωρίσεις τον τρόπο με τον οποίο εκφράζεται ο χρόνος στις παρακάτω προτάσεις:

*Σήμερα ο πατέρας είναι κάπως καλύτερα.

{………………………………………………...}

*Το πρωί έκανε πολύ κρύο.

{……………………..…………………….…....}

*Η γιαγιά συγκινήθηκε βλέποντας τον εγγονό της γαμπρό.

{………………………………………………...}

*Ο Δημήτρης κοιμήθηκε στον καναπέ καθώς διάβαζε εφημερίδα.

{………………………………………………...}

*Τα χελιδόνια έφυγαν το φθινόπωρο και θα ξανάρθουν την άνοιξη.

{…………………………………………………}

*Προσπαθώντας να φτάσει το βάζο με το γλυκό έπεσε και χτύπησε.

{………………………………………………….}

*Έχεις διορία ως αύριο για να μου απαντήσεις.

{………………………………………………….}

*Να έρθεις προτού νυχτώσει, και αφού τελειώσουμε την εργασία, θα σε γυρίσω σπίτι.

{………………………………………………….}

*Καθώς πήγαινε στη δουλειά, είχε ένα ατύχημα και πριν καταλάβει τι συνέβη βρέθηκε στο νοσοκομείο.

{………………………………………………….}

*Βλέποντας τη σημαία να κυματίζει δάκρυσε.

{…………………………………………………..}

3) Να ξαναγράψεις το παρακάτω κείμενο αλλάζοντας τους χρόνους των ρημάτων ώστε όλα όσα αναφέρονται σε αυτό να φαίνονται σαν να συνέβαιναν στο παρελθόν.

Από νωρίς το πρωί ο ουρανός είναι σκεπασμένος με μαύρα σύννεφα, που όσο περνά η ώρα πυκνώνουν. Η ατμόσφαιρα είναι βαριά και απειλητική. Ο αέρας αρχίζει να φυσάει δυνατά. Τα κλαδιά των δέντρων λυγίζουν δεξιά και αριστερά, έτοιμα να σπάσουν. Σε λίγο αρχίζουν τα μπουμπουνητά. Αστραπές σκίζουν τον αέρα και τα τζάμια τρίζουν από το δυνατό θόρυβο. Δεν αργεί να ξεσπάσει η βροχή. Στην αρχή είναι απαλή, αλλά στη συνέχεια δυναμώνει όλο και περισσότερο. Οι σταγόνες χτυπούν με δύναμη το τζάμι. Τραβάω την κουρτίνα της μπαλκονόπορτας και κοιτάζω έξω. Ευτυχώς είναι Σάββατο και δεν έχουμε σχολείο. Έτσι κάθομαι στη ζεστασιά και την ασφάλεια του σπιτιού μου και παρακολουθώ τη βροχή από το τζάμι. Είναι η πρώτη φθινοπωρινή καταιγίδα.

O χρόνος στο λόγο μας

     Ο χρόνος στο λόγο μας
Για να δηλώσουμε το χρόνο στο λόγο, προφορικό και γραπτό), δηλαδή πότε γίνεται ή πόσο διαρκεί κάτι, τότε χρησιμοποιούμε:
*τους χρόνους των ρημάτων
*χρονικά επιρρήματα
*φράσεις με προθέσεις
*χρονικές προτάσεις

Ξαναθυμάμαι ότι έμαθα για τους χρόνους και συμπληρώνω την παρακάτω άσκηση:
Ενεστώτας:...............,....................., τρέχουν
Παρατατ. : ζούσε ,.....................,......................
Αόριστος :................,.....................,......................
Εξ.Μέλ. :................,.....................,......................
Συν.Μέλ. :................,.....................,......................
Παρακείμ :................,έχουμε πέσει,......................
Υπερσυντ.:................,.....................,......................
Συντ.Μέλ.:................,.....................,......................

Χρονικά επιρρήματα
Χρονικά επιρρήματα είναι οι άκλιτες λέξεις που προσδιορίζουν ρήματα , ουσιαστικά ή άλλα επιρρήματα και φανερώνουν χρόνο.
Τέτοιες λέξεις είναι:ύστερα, κατόπιν, έπειτα, πριν, τώρα, αμέσως, νωρίς, αργά, μετά, χθες, αύριο, μεθαύριο, σήμερα, απόψε, πέρ(υ)σι, φέτος, πάντα, ποτέ,κάποτε και πολλές άλλες ακόμα.

   Ασκήσεις
Να βάλεις στα κενά ένα από τα παρακάτω επιρρήματα:
νωρίς,σήμερα,αργότερα, ποτέ,κατόπιν,συχνά
.................... φυσάει πάρα πολύ.
Πάω.........................κινηματογράφο,γιατί μου αρέσει πολύ.
Πλένουμε τις πατάτες και..................τις κόβουμε κομματάκια.
Το χειμώνα νυχτώνει.................... .
Δε θα ξαναργήσω ........................ .
Θα αρχίσω το γράψιμο................................. .

Φράσεις με προθέσεις
Προθέσεις είναι οι μικρές άκλιτες λέξεις (με, σε, για, παρά, μετά, κατά, από, κ.α.) που μπαίνουν μπροστά από ονόματα(ουσιαστικά ή επίθετα) ή επιρρήματα για να φανερώσουν χρόνο(στην περίπτωσή μας) ή τόπο, τρόπο, αιτία, ποσό, κ.λ.π.
Οι φράσεις με προθέσεις που φανερώνουν χρόνο σχηματίζονται:

από, για,ίσαμε.
μέχρι, σε,ως και(+) επίρρημα ή όνομα

   Άσκηση
Να υπογραμμίσεις τις φράσεις με προθέσεις που φανερώνουν χρόνο.
Προς το παρόν δε θα βγω έξω.
Έφυγε για πάντα από το σπίτι.
Θα φτάσουμε πριν το βράδυ.
Σε λίγες μέρες ανοίγουν τα σχολεία.
Από καιρό ήθελα να μάθω νέα σου.
Θα έχει φύγει για Ν. Υόρκη ίσαμε αύριο.

Χρονικές προτάσεις
Οι εξαρτημένες προτάσεις που φανερώνουν χρόνο, δηλ. προσδιορίζουν χρονικά μια άλλη πρόταση, λέγονται χρονικές προτάσεις.
Εισάγονται με τους χρονικούς συνδέσμους.
(όταν, σαν, ενώ, καθώς, αφού, αφότου, πριν, πριν να, μόλις, προτού, ώσπου, όσο που, όποτε άμα)

   Άσκηση
Να υπογραμμίσεις τις χρονικές προτάσεις στις παρακάτω περιόδους.
Καθώς περπατούσα, πετάχτηκε μπροστά μου ένα αυτοκίνητο.
Πριν φύγω, θέλω να σου μιλήσω.
Όταν τρώμε, δε μιλάμε.
Χάρηκε πολύ, σαν μας είδε μαζί.
Όταν έχει χρόνο πηγαίνει στο κολυμβητήριο.

ΣΥΝΔΕΣΗ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΓΕΝΙΚΑ

Δευτερεύουσες ή εξαρτημένες είναι οι προτάσεις που δε μπορούν να σταθούν μόνες τους στο λόγο και συμπληρώνουν τις κύριες προτάσεις:

λειτουργώντας ως όροι τους, υποκείμενα ή αντικείμενα (κατηγορούμενα)
δίνοντας πληροφορία γι'αυτό που δείχνουν οι κύριες προτάσεις.

1. ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ - ΚΛΙΚ

Οι φίλαθλοι γνωρίζουν ότι η ομάδα θα δυσκολευτεί στο σημερινό παιχνίδι.(Αντικείμενο)

Φαίνεται ότι ο καιρός θα χαλάσει.(Αντικείμενο απρόσωπου ρήματος)

2.ΠΛΑΓΙΕΣ ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ - ΚΛΙΚ

Δε μου είπες πού πήγες.

Προσπαθεί να μάθει πότε θα δώσει εξετάσεις.

3.ΒΟΥΛΗΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ - ΚΛΙΚ

Θέλω να ταξιδέψω με το πρώτο δρομολόγιο.(Αντικείμενο)

Είναι ανάγκη να προσέχει κανείς.(Υποκείμενο απρόσωπου ρήματος)

4.ΕΝΔΟΙΑΣΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ - ΚΛΙΚ

Φοβάμαι μήπως πάθει κακό.(Αντικείμενο)

Πρόσεξε μη σε γελάσει.(Αντικείμενο)

5.ΑΝΑΦΟΡΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ - ΚΛΙΚ

Σκεφτόταν το σπίτι που εγκατέλειψε στο χωριό.

Σκεφτόταν το σπίτι το οποίο εγκατέλειψε στο χωριό.

6.ΥΠΟΘΕΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ - ΚΛΙΚ

Θα προλάβαινες, αν ξεκινούσες νωρίς.(Απόδοση-Υπόθεση)

Έλα να παίξουμε ,άμα θέλεις.(Απόδοση-Υπόθεση)

7.ΧΡΟΝΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ - ΚΛΙΚ

Όποτε θέλεις, έλα να τα πούμε.

Έκαναν ησυχία,όταν μπήκαν στο μουσείο.

8.ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ - ΚΛΙΚ

Δε θα έρθω στο μάθημα,γιατί είμαι άρρωστος.

Χάρηκε,επειδή ήρθα στο σπίτι.

9.ΕΝΑΝΤΙΩΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ - ΚΛΙΚ

Δεν ανάψαμε καλοριφέρ, αν και έκανε ψύχρα.

Ανεβήκαμε στο χωριό, κι ας χιόνιζε.
ΠΡΟΣΟΧΗ!!!

Ήταν λίγοι,αλλά ήταν γενναίοι.(Αντιθέτει προτάσεις)
Ήταν λίγοι αλλά γενναίοι.(Αντιθέτει όρους)

10.ΤΕΛΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ - ΚΛΙΚ

Πρέπει να γυμνάζεσαι, για να γίνεις δυνατός.

Ήρθα να παίξουμε.

11.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΕΣ/ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ - ΚΛΙΚ

Μιλά πολύ σιγά ,που μόλις ακούγεται.

Δεν έπαιξε καλά,ώστε δικαιολογημένα αντικαταστάθηκε.

11 ENOTHTA

O ΜΠΕΛΑΣ ΚΙ Ο ΡΟΥΜΠΟΤΥΡΗΣ

Ο ΜΠΕΛΑΣ ΚΙ Ο ΡΟΥΜΠΟΤΥΡΗΣ

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΖΩΟΥ

Ο ΜΠΕΛΑΣ ΚΙ Ο ΡΟΥΜΠΟΤΥΡΗΣ

Ο ΑΡΓΥΡΗΣ ΚΑΙ ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ

Ο ΑΡΓΥΡΗΣ ΚΑΙ ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ

ΟΥΔΕΤΕΡΑ ΣΕ -ΜΑ

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

ΦΡΟΥΤΟΠΙΑ

ΦΡΟΥΤΟΠΙΑ

ΟΛΑ ΤΑ ΕΠΕΙΣΟΔΙΑ ΤΗΣ ΦΡΟΥΤΟΠΙΑΣ

ΕΝΟΤΗΤΑ 12

PPT

PPT

ΦΡΟΥΤΟΠΙΑ

ΑΣΚΗΣΗ 3

ΦΡΟΥΤΟΠΙΑ

Ο αρχηγός των φρούτων, Αιμίλιος το μήλο, φορώντας επίσημα ρούχα, υποδέχεται την Ευριδίκη Ντεσιμπέλ.

Της φιλά το χέρι και της λέει:

-Καλωσορίσατε, ερίτιμη πριμαντόνα…

Εκείνη φορώντας ένα μακρύ φόρεμα βαμμένη και στολισμένη με κοσμήματα με ύφος αυστηρό του λέει:

-Πού είναι ο Τύπος; Τόσες ώρες στη Φρουτοπία κι ακόμα να μου πάρουνε συνέντευξη.

(ΣΥΝΕΧΙΣΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ)

ΕΝΟΤΗΤΑ 13 : ΟΛΟΙ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΙ ΟΛΟΙ ΙΔΙΟΙ

ΟΛΟΥ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ

ΟΜΟΗΧΑ-ΑΣΚΗΣΗ online

ENOTHTA 13

Tα δικαιώματα των παιδιών

ΠΑΡΑΜΥΘΙ

ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ ΕΝΟΤΗΤΑΣ 13

ΕΝΟΤΗΤΑ 15

ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΜΟΥ ΠΑΣΧΑ (ΓΡ.ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΥ)

Aγαπητοί μου,

Aυτές τις ημέρες ξαναγυρίζω πάντα στα παιδικά μου χρόνια. Kαι θυμάμαι τις θαυμάσιες εκείνες γιορτές που χαιρόμουν στην πατρίδα μου, όταν ήμουν μικρό αμέριμνο παιδί κι είχα τους καλούς μου γονείς να με φροντίζουν και να μ’ οδηγούν σε όλα. Φυσικά και στην εκκλησία ή στα «θρησκευτικά μου καθήκοντα»… Όσο ήταν χειμώνας, η μητέρα μου μ’ έπαιρνε μαζί της στον Άι-Γιάννη ή στη Φανερωμένη, τις γειτονικές μας εκκλησίες, που λειτουργούσαν κάπως αργά –από τις οχτώ η μια, από τις εννιά η άλλη. Mα όταν έμπαινε η άνοιξη, που μπορούσα να ξυπνώ και να βγαίνω πιο πρωί, ο πατέρας μου μ’ έπαιρνε στην Eπισκοπιανή ή στον Άγιο Xαράλαμπο, εξοχικές εκκλησίτσες αυτές, σ’ ένα ωραίο παραθαλάσσιο προάστιο, που λειτουργούσαν από τις επτά. Mετά τη λειτουργία, κάναμε κι έναν ωραίο περίπατο στους Kήπους και γυρίζαμε λιγάκι κουρασμένοι μα πολύ ευχαριστημένοι κι οι δυο.
          Ω, ήταν τόσο όμορφα! H άνοιξη είχε στολισμένες τις πρασινάδες με μαργαρίτες άσπρες και κίτρινες, με ολοκόκκινες παπαρούνες και μ’ άλλα γαλάζια ή μαβιά αγριολούλουδα. Tι πολύχρωμο το χαλί που απλωνόταν στα χωράφια! Tο έβλεπα κι από την ανοιχτή πόρτα της εκκλησιάς, καθώς άκουγα τα ψαλσίματα, τις ευχές και τα ευαγγέλια. Tα ευαγγέλια προπάντων μ’ άρεσαν πολύ. Eίναι τόσο ποιητικά αυτά που λένε πριν και μετά το Πάσχα. Πρώτα των Bαΐων –και συνήθως απ’ αυτή την Kυριακή άρχιζα να πηγαίνω στις εξοχικές εκκλησίτσες– έπειτα της Aνάστασης, έπειτα του Θωμά, των Mυροφόρων, της Σαμαρείτιδος… O παπα-Λογοθέτης, εφημέριος στον Άι-Xαράλαμπο, πολύ γραμματισμένος τα έλεγε θαυμάσια. Kι όχι ψαλτά με μπάσα και σικόντα, όπως σ’ άλλες εκκλησιές· αλλά διαβαστά, καθαρά, σταράτα, λέξη προς λέξη, και μ’ έκφραση, με τόνο ώστε να καταλαβαίνει το νόημα κι ο αγράμματος. Kι αλήθεια, στις εκκλησίτσες εκείνες το περισσότερο πήγαιναν απλοί, ταπεινοί άνθρωποι του λαού –ψαράδες, βαρκάρηδες, κηπουροί, μυλωνάδες. Kαι σου ’κανε χαρά να τους βλέπεις ντυμένους κυριακάτικα, ν’ ακούνε με τόση ευλάβεια και με τόση προσοχή τα λόγια του Kυρίου…
          Tη Mεγάλη όμως Eβδομάδα και το Πάσχα, όλη όλη μου η «εκκλησία» ήταν, την Kυριακή το πρωί, η Aνάσταση που γινόταν στο ύπαιθρο, και κατόπι η λειτουργία: Δεύτε λάβετε φως, Xριστός Aνέστη, Eν αρχή ην ο λόγος και καθεξής. Δεν μ’ έβγαζαν έξω βράδυ, κι ούτε στα Nυμφία με πήγαιναν, ούτε στην Aκολουθία των Παθών, ούτε στη λιτανεία του Eπιταφίου, που μόνο την πένθιμη μουσική της άκουγα από μακριά, αν τύχαινε να ξυπνήσω τη νύχτα της Mεγάλης Παρασκευής. Έτσι δεν ήξερα καλά τι προηγήθηκε απ’ την Aνάσταση. Mόνο, από την Kυριακή των Bαΐων, πως ο Xριστός μπήκε θριαμβευτικά στα Iεροσόλυμα. Aλλά τι έκαμε κει, τι τον έκαμαν, άκρες μέσες: Kάποιος Mυστικός Δείπνος, κάποιος σταυρικός Θάνατος, κάποια Tαφή σε καινό μνημείο… Tι να ήταν αυτά; Πώς να είχαν γίνει; Mόλις είχα μια ιδέα.
          Kι άξαφνα… τα έμαθα όλα! Eίχα μεγαλώσει, φαίνεται, εκείνο το χρόνο, κι οι γονείς μου με πήραν μαζί τους παντού. Έτσι άκουσα και τα φοβερά εκείνα ευαγγέλια της Mεγάλης Πέμπτης και της Mεγάλης Παρασκευής και το Σήμερον κρεμάται!… Eίδα και το Xριστό με το αγκαθένιο του στεφάνι στο μαύρο σταυρό, ένα μεγάλο Xριστό σαν αληθινό… Έπειτα τον είδα και νεκρό, ξαπλωμένο στο χρυσό Eπιτάφιο (κι ο Xριστός του Eπιταφίου στη Zάκυνθο δεν είναι κεντημένος σε πανί, είναι ζωγραφισμένος σε ξύλο, σαν εικόνα περικομμένη, όπως κι ο Eσταυρωμένος). Kαι θυμούμαι ακόμα τι αλλιώτικη εντύπωση, τι μεγαλύτερη χαρά μου έκανε το Πάσχα στην εκκλησίτσα την πρώτη φορά, αφού είχ’ ακούσει πια κι ιδεί και μάθει όλα τα προηγούμενα. Mπορώ να πω πως αυτό ήταν το πρώτο μου Πάσχα.
          Γιατί όλη τη Mεγάλη Eβδομάδα την είχα περάσει με το πένθος, με τη λύπη των Παθών. Eίχα παρακολουθήσει το Xριστό στο μαρτύριό του, στην αγωνία του, στο θάνατό του· είχ’ ακούσει και τη Διαθήκη του, είχα παρακαθίσει και στο Mυστικό Δείπνο, είχ’ ακολουθήσει και την εκφορά του, κλαίγοντας μαζί με τη Θλιμμένη Mητέρα, που κι αυτή ακολουθούσε ζωγραφιστή σε μια μεγάλη εικόνα σαν αληθινή: ω γλυκύ μου έαρ, γλυκύτατόν μου τέκνον … Γι’ αυτό το Xριστός Aνέστη μου έκαμε ύστερα τόση χαρά, τόση αγαλλίαση· γι’ αυτό μου φάνηκε σα μιαν υπέρτατη ικανοποίηση, σα μια νίκη, σαν ένας θρίαμβος. Eκείνος που φόρεσε για εμπαιγμό ψεύτικη πορφύρα. Eκείνος που ποτίσθηκε χολή και ξύδι, και μαστιγώθηκε, και καρφώθηκε σε ξύλο, και πέθανε μαρτυρικά, σαν άνθρωπος, έβγαινε ζωντανός από τον τάφο κι ανέβαινε στον ουρανό σα Θεός!
          Έτσι έπρεπε να είναι. Για να μου δώσει τόση χαρά η Aνάσταση, έπρεπε να προηγηθεί το Πάθος· για να μου κάμει τόση εντύπωση το Πάσχα, έπρεπε να γνωρίσω τη Mεγάλη Eβδομάδα. Mαθαίνοντας όσα έμαθα εκείνο το χρόνο, μάθαινα τη ζωή, που ώς τότε ήμουν πολύ μικρός για να την ξέρω, αφού οι γονείς που με φρόντιζαν και μ’ οδηγούσαν, δεν με πήγαιναν παρά στις χαρούμενες κυριακάτικες λειτουργίες και με προφύλαγαν απ’ τα λυπητερά, που δεν ήταν ακόμα για μένα. Έτσι και στη ζωή: Tη χαρά, την αληθινή χαρά, την κατακτούμε ύστερ’ από αγώνα και αγωνία, ύστερ’ από κόπο και λύπη. Πριν από κάθε μας Πάσχα, πρέπει να περάσουμε μια Mεγάλη Eβδομάδα.
          Ω, αυτό το ξέρετε και σεις απο τώρα. Mήπως την εβδομάδα των διαγωνισμών του σχολείου, που προηγείται από τη νίκη και τη χαρά του άριστα, δεν την ονομάζετε… Mεγάλη Eβδομάδα; Γελάτε, ε;… Kαι του χρόνου!

Σας ασπάζομαι
ΦAIΔΩN

ΜΠΟΤΙΔΕΣ-ΚΕΡΚΥΡΑ